مقدمه
نمايشنامه در حال تكامل منظر هرگز به انتها نمي رسد. طراحي يك منظر يعني آمدن روي صحنه در حين اجراي نمايشنامه اي كه مدتهاست شروع شده و وارد شدن وبسط دادن گفتمانهائي است كه در حال وقوع است . منظر نمايشنامه اي ست با تعداد زيادي هنر پيشه مانند گلها.مردم درختان و صخره ها كه به صحنه مي آيند و مي روند . بعضي ها يك هفته و بعضي ديگر يك فصل ولي بعضي هم هشتاد يا دويست و يا هزاران سال باقي مي مانند.به اين گونه مناظر كه در طول ساليان دراز براي ما به يادگار مانده است و يادآور تاريخ و فرهنگ مردم آن مرز و بوم است منظر تاريخي مي گويند.
منظر تاريخي خاطرات را از يك نسل به نسل ديگر انتقال داده و به ياد آوري يك شخص يا يك رويداد به نحوي خاص اشاره دارند. (بر گرفته از كتاب زبان منظر)
معرفي شهر نراق
نراق از قدمت تاریخی بسیار طولانی برخوردار است . بعضی از مورخان تاریخ نراق را قبل از اسلام می دانند ،به طوری که معتقدند نراق در محل فعلی نبوده ، بلکه از هفت دهکده پراکنده تشکیل می شده که این دهکدهها در اطراف نراق در قسمت شمال و جنوب شرقی و غرب آن بوده اند.
فراموش كردن گذشته احمقانه است و تلاش براي احياي مجدد آن مي تواند حتي خطر ناك نيز باشد .منظره هاي بومي و سنتي مي توانند با باز گوئي،تكثير و تطبيق در طول زمان، موقعيت و فرهنگ قومي كسب نمايند.
در منظر هر سنگ ،هر رودخانه و هر درخت تاريخ فردي خود را دارد. تاريخ يك رود خانه و يك درخت مجموعه ي همه ي گفتمانهاي آن است نه چيزي كمترونه بيشتر. (بر گرفته از كتاب زبان منظر)
– دروازه
دروازه اصلي شهر نراق كه در در واقع از سه چنار قديمي تشكيل شده است كه اين سه چنار طوري در كنار هم قرار گرفته بودند كه محدوده اي را براي ورود تعريف ميكردند اين محل علاوه بر دروازه ورودي شهر محل ملاقات نيز به حساب مي آمد. اين چنارها ي قديمي هم اكنون براي مردم شهر از تقدس خاصي برخوردار مي باشند و به همين دليل مراسمات مذهبي در ايام محرم و صفر در اين دروازه برگزار مي شود.
– بارو
– ديوار هاي خانه هاي حاشيه شهر نراق كه لبه شهر را تشكيل مي دهند ،
– از ضخامت و ارتفاع بيشتري بر خوردار بودند كه يكي از دلايل اين امر حفاظت از شهر و برقراري امنيت بوده است.
– ميدان
در شهر هاي كوچك در هر كوي و برزني،ميدانگاهي وجود داشت كه همه ي كوچه هاي آبادي و يا كوچه هاي اصلي آبادي را به هم متصل مي كردو معمولا فعاليت هاي مهم در كنار آن ميادين شكل مي گرفت. (بر گرفته از كتاب معماري اسلامي ايران)در شهر نراق نيزدر كنار ميدان اصلي شهر مسجد جامع ، تاجر سرا ،آب انبار و حسينيه وجود داشت.
– بازار و كاروانسرا
بازار محل اجتماع ، محل داد و ستد ، كانون شورش هاو اعتصاب ها، سياستمداري ها، محل پخش اطلاعات و مراوده،آشنايي و گاهي اوقات نقش مكاني امنيتي را نيز ايفا مي كرده است. در جشن ها بازار را چراغاني ، آيينه بندي و تزئين بندي مي كردند.
در شهر نراق در نوارهاي تجاري راههاي اصلي نه تنها كار ترافيك عبوري را انجام ميدهد بلكه به عنوان مكانهاي ملاقات و مبادله كالا و اطلاعات نيز عمل ميكنند. در بازار نراق خيابان اصلي كه محل اصلي مبادله كالا مي باشدراه ورود و خروج نيز مي باشد.در پشت اين نماي تجاري موجود معمولا انبارهايشان قرار دارد كه دسترسي آن براي خريداران امكان پذير نمي باشد.
در بازار نراق پس از گذشتن از چهار سوق، وارد غلافخانه (بازارهاي كوچك جلوي كاروانسرا)كه به عنوان پيش فضاي ورودي كاروانسرا محسوب ميشود شده و سپس وارد كاروانسرا مي شويم.
شهر نراق بر سر راه شهرهاي مهمي چون همدان،اراك،كرمانشاه، جابلق و كاشان بوده است.به همين منظور كاروانسراهايي در كنار مجموعه تاريخي بازار شكل گرفته است.بازار نراق كه متشكل از راسته بازار و دكان هايي در اطراف و داراي چند تيمچه است قدمت و سابقه درخشان تاريخي و تجاري نراق را بيشتر آشكار مي كند.
خانه سازي شهر نراق
در نراق خانه ها عموما درون گرا هستندكه خاص مناطق كويري است.
علاوه بر علت اقليمي ، به دليل محرميت اين امر اتفاق افتاده است و به دليل مطلوب كردن شرايط داخل خانه چه از لحاظ اقليمي و چه از نظر رواني ، حياط خانه حكم تكه اي از بهشت را داشته كه شامل حوض و درخت است.كه در بعضي خانه ها نيز از گودال باغچه استفاده شده كه اين امر فوايد زيادي چون:مسلط بودن بر فضا،سوار شدن بر آب،استفاده از خاك برداشت شده و…را دارد.
– ساباط
از ديگر عوامل مطرح در شهر نراق ساباط مي باشد كه همچون ديگر شهرهاي كويري به منظور سايه اندازي بر روي كوچه ها براي آسايش و راحتي عابرين ساخته مي شود.
– زندگي و معيشت
معيشت ساكنين شهر،از طريق كشاورزي و باغداري و گاهي دامداري مي باشدكه مزارع در خارج از دروازه شهر و در كنار يكديگر قرار دارند. هر مزرعه از طريق چينه هاي سنگي( به ارتفاع حدود كمر انسان ) و همچنين كاشت يك رديف درخت بادام كه حريم بيروني را شكل مي دهد از مزارع ديگر جدا مي شود كه در عين ابعاد حريم و محدوده براي هر مزرعه ، ديد و ارتباط بصري افراد را نيز فراهم مي كند كه اين بيانگر بخشي از فرهنگ و تعاملات اجتماعي مردم شهر است.
– تزئينات و آرايه ها
فخر مدین
گره چینی آجری
گره چینی کاشی و آجر
ماخذ
معماري اسلامي ايران،محمد كريم پيرنیا
زبان منظر،آن ويستون اسپيرن،ترجمه سيد حسين بحريني
www.naragh.ir
منظر تاریخی شهر نراق (485.3 KB)
تعداد دانلود: 0
زمان آخرین دانلود: دوشنبه, 30 نوامبر -0001
------------------------------------------------------------------------------------------