بر اساس جزوه درسی دکتر محسن کافی (استاد درس گیاهشناسی کاربردی گروه معماری منظر دانشگاه تهران) گیاهشناسی کاربردی مقدمه: موجودات زنده به دو گروه جانوران و گیاهان تقسیم می شوند. وجه تمایز گیاه از جانور در چند مورد به شرح زیر می باشد: گروه عظیمی از گیاهان (غیر پست ها) که به گیاهان عالی معروفند )اتوتروف) هستند، یعنی مواد غذایی اولیه مورد نیازشان (قندها) را از طریق فرآیندی بنام فتوسنتز یا نور ساخت طی واکنش زیر می سازند: فتوسنتز (نورساخت) 6CO₂ + 6H₂O = C6H₁₂O₆+6O₂ (اکسیژن) + (گلوگز) =  (آب) + (دی اکسید کربن)

در حالی که جانوران (هترتروف)بوده و به منظور تامین مواد غذایی اولیه خود به سایر موجودات وابسته هستند. جانوران طی فرآیند تنفس که عکس فتوسنتز است با مصرف اکسیژن و قند تامین شده از سایر موجودات (غذا) تولید گاز دی اکسید کربن و بخار آب می نمایند: (تنفس) 6CO₂ +6H₂O =  C6H₁₂O₆ + 6O₂

1. علاوه بر جانوران که هترتروف هستند برخی گیاهان پست نیز که توانمندی فتوسنتز ندارند (به علت فقدان سبزینه) به دو صورت انگل به معنای بهره برداری یک طرفه از یک موجود زنده و یا کود رست به معنای بهره گیری از بقایای غیر زنده موجودات دیگر زندگی می نمایند.
2. سلول های گیاهی دارای یک دیوار ثانویه سلولزی علاوه بر دیواره سلولی جانوران هستند.
3. سلول های گیاهی دارای خاصیت (توتی پوتنسی) هستند. این خاصیت به معنای دارا بودن کلیه اطلاعات توارثی در یک سلول برای ایجاد یک گیاه کامل از سلول است. به عبارتی در گیاهان می توان از یک سلول یک گیاه کامل ساخت و این موضوع اساس بخش مهمی از فن آوری زیستی گیاهی تحت عنوان کشتبافت و ریز ازدیادی می باشد.
4. سلول های گیاهی دارای اندامک هایی بنام )پلاست (هستند که وظیفه نگهداری رنگیزه ها را دارند مثل کلروپلاست 5 که وظیفه ذخیره کلروفیل را دارد.

فصل اول طبقه بندی گیاهان الف – طبقه بندی گیاهان بر اساس علم گیاهشناسی تاکنون بیش از 360000 گونه گیاهی در روی کره زمین شناخته شده اند. وجه تمایز گونه ها و تقسیم بندی آنها بر اساس روش های علمی صورت می پذیرد که اساس کلی این تقسیم بندی ها “شکل ظاهری اندام ها” یا “مرفولوژی” می باشد. اساس طبقه بندی گیاهی توسط یک گیاهشناس سوئدی بنام کارل فن لینه در سال 1753 میلادی بنیان نهاده شده که بعدها در اواسط قرن نوزدهم توسط چارلز داروین تکمیل گردید. در طبقه بندی لینه اساس نامگذاری بر اساس دادن دو نام لاتین به هر گیاه می باشد. او زبان لاتین را برای این انتخاب کرده بود که یک زبان بین المللی علمی محسوب می شود. انسان ها معمولاً با دو نام شناخته می شوند اول اسم کوچک و دوم اسم فامیل که در شناسایی گیاهان و جانوران به روش لینه نیز همین اصل رعایت گردیده است. مثلاً هلو با نام علمی پرونوس پرسیکا که قسمت اول نام مبین جنس گیاه و قسمت دوم یا گونهکه معمولاً بیان کننده نام کاشف یا محل رویش و یا یک مشخصه ظاهری گیاه است. مثلاً در مورد هلو گونه آن یعنی پرسیکا تعلق آن را به منطقه رویشی ایران بیان می نماید. یا مثلاً گیاه آستاراگالوس گوبنی که نام گونه آن از کاشف گیاه فوق یعنی پروفسور گوبه استاد گیاه شناسی اطریشی گرفته شده است. برای تشریح بهتر بهره گیری از خصوصیات ظاهری در طبقه بندی گیاهان به مثال زیر توجه نمایید. بسیاری از درختان میوه سردسیری از حیث شکل گل شبیه به گل سرخ هستند و بدین جهت این گروه از گیاهان را تحت عنوان خانواده گلسرخیانمی شناسیم. ولی وقتی در این خانواده دقیق شویم متوجه اختلاف سایر خصوصیات ظاهری گلسرخ با زردآلو و سیب می شویم، بنابراین لازم است در درون یک خانواده آنهایی را که به هم شبیه تر هستند در یک ژانر یا جنس مثلاً جنس پرونوس قرار دهیم. این جنس شامل درختانی مثل آلو، گوجه، زردآلو، هلو، گیلاس و آلبالو می شود که خصوصیت مشترک همه آنها علاوه به شکل گل (مربوط به خانواده) داشتن میوه های هسته دار (خصوصیت جنس) می باشد. وقتی در درون این جنس بیشتر دقت کنیم متوجه می شویم که از نظر خصوصیات ظاهری هلو با آلبالو متفاوت است. بنابراین گونه آنها از هم جدا می شود گونه سراسوسبرای آلبالو و گونه پرسیکابرای هلو با دقت بیشتر متوجه می شویم که همه گیلاس ها شبیه به هم نیستند که این موضوع سبب ایجاد رقم یا واریته می شود. مثلاً گیلاس سیاه  مشهد و گیلاس عسلی اصفهان: وقتی که یک واریته گیاهشناسی مورد کشت و کار قرار گیرد و به عبارتی یک رقم یا واریته تجاری شود تحت عنوان  کولتیوارکه از ترکیب دو اصلاح کالتیوشینیعنی “کشت” و واریته به وجود می آید. کلیه رویانداران به غیر از خزه های حقیقی دارای آوند بازدانگان شامل حدود هفتصد نوع گیاه هستند که عموماً درختانی همیشه سبز می باشند که در مناطق معتدل و سرد دنیا پراکنده هستند. از خصوصیات بازدانگان این است که بذر آنها بدون پوشش روی میوه های مخروطیایجاد می شوند و به همین دلیل به آنها مخروط داراناطلاق می شود. از خصوصیت دیگر آنها این است که معمولاً دارای برگ های سوزنی هستند. بازدانگان اکثراً زینتی بوده و برای احداث فضاهای سبز شهری و جنگل های طبیعی سوزنی برگان برای تولید چوب، رزین های گیاهی و تربانتین مورد بهره برداری قرار می گیرند. نهاندانگان شامل 250000 نوع گیاه هستند که در سراسر دنیا پراکنده هستند و از لحاظ اقتصادی از جمله مهمترین گیاهان به شمار می روند که منبع اصلی غذا، آشامیدنی ها، لباس، کاغذ، لاستیک، ادویه جات، داروها و … محسوب می شوند. نهاندانگان دارای دو رده یا کلاس یعنی تک لپه ایهاو دو لپه ایهاهستند. از خصوصیات دو لپه ایها این است که بذر آنها دارای دو لپه بود هنگام سبز شدن تولید دو برگ اولیه می نماید و مقدار هر یک از اجزاء گل در آنها چهار تا پنج و یا مضربی از آنهاست. (8، 10، 16، 20 و …) دولپه ایها شامل 200000 نوع گیاه هستند که همگی  برگ پهن هستند. تک لپه ایها دارای یک لپه بوده و در زمان سبز شدن بذر فقط یک برگ اولیه می دهند و تعداد هر یک از اجزاء گل در آنها سه یا مضربی از آن است. (3، 6، 9، 12 و …)

"دانلود فایل های پیوست مطلب"
-----------------------------------------------------------------------------------------
مقدمه ای بر گیاهشناسی کاربردی و طراحی کاشت - قسمت اول (68.0 KB)
       تعداد دانلود: 16
       زمان آخرین دانلود: جمعه, 4 می 2018
------------------------------------------------------------------------------------------