تحلیلی بر سبک پارک:
تصویر12 ، نقشه ای از این پارک است که در سال 1366 تر سیم شده است و تنها نقشه ای است که در اختیار من گذاشه شد.بسیاری از آنچه که اکنون در پارک دیده می شوددر نقشه غایب است و در کل نقشه کاملی نیست .با اینحال سعی شده که این نقشه با شرایط فعلی مقایسه گردد و با توجه به آن تحلیل و بررسی انجام شود.
“تصویر12 ”
نقشه سایت – که البته همانطور که گفته شد مربوط به 20 سال پیش است -،نشان می دهد که پارک از الگوی مربع – مستطیل شکل پیروی می کندمحور های عمود بر هم که دارای تقرن نیز نیستند..پلان پارک دارای یک محور در راستای ورودی اصلی(شمالی) می باشد که یک مسیر آب بر آن تاکید می کند(رجوع شود به تصویر 12و 13).ورودی اصلی با یک فرو رفتگی در دیواره پارک تعریف می شود .حرکت در دو سوی آب صورت گرفته و به یک آبنمای بزرگ می رسد.(تصویر14)
“تصویر13 ”
“تصویر14 “
این تاکید بر حضور آب و تعریف یک محور اصلی در راستای ورودی،فواره های داخل آبنما و کاشیهای آبی داخل جویها،ردیف درختان در دو سوی مسیر،و حالت پله پله ای پارک، همه و همه عناصر باغ ایرانی هسند و نشان دهنده ی اینکه طراحی پارک با توجه به اصول باغ ایرانی صورت گرفته است. حتی بخشی از پلان این مجموعه ،یعنی همان محور شمالی –جنوبی ،صراحتا یاد آور پلان باغ شا زده ماهان و بطور کلی یپ باغ تخت ایرانی می باشد.با این تفاوت که در باغ تخت عموماً حرکت از پایین به سمت بالا –که معمولا مکان قرارگیری کوشک بوده- انجام می گرفه و در اینجا بر عکس است .درختان اغلب چنار ،کاج و سرو هستند که با پوشش گیاهی دو طرف خیابانهای مجاور(انقلاب،ولیعصر) همخوانی دارند.اما ورود چمن ،نشاندهنده ی تاثیر پارکسازی اروپا بر ذهن طراح است.
با همه این تفاصیل ،در باقی قسمت ها ی پارک ،اثری از باغ ایرانی به چشم نمی خورد.نه تقارنی در کار است و نه محصوریتی.درختان خیلی منظم کاشته نشده اندو در مسیر آب ،مقصد نهایی وجود ندارد. وجود آبنمایی در کنار آبنمای اصلی و با مقیاسی مشابه اولی ،به اصول باغ ایرانی همخوانی ندارد.در داخل همین آبنما ،مجسمه های کودکانی در حال بازی با آب به چشم می خورد (رجوع شود به تصویر14)که هم نمودار تاثیر باغسازی اروپاست و هم اینکه احتمالا این پارک بیشتر به نیت استفاده کودکان ساخته شده است. شکل ورودیها ،با آن طراحی ساده ،صفحه های ساده بنی،بدون هیچ تزیینی و در ابعادو اندازه های گوناگون ،به شدت یاد آور نهضت مدرنیسم می باشد که در آن دوره باب روز بود.(تصاویر15 و 16)این صفحه های بتنی-که گاه سنگی می شوند –درجای جای پارک به عنوان المان معرف پارک حضور دارند و در تمامی بخش هایی که به عنوان ورودی کار می کنند،چه از خارج به داخل پارک و چه از پارک به محوطه جلوی تئاتر شهر، قرار گرفته اند. و این یعنی یک عنصر شاخص در پارک که به عنوان یک نماد در اذهان باقی می ماند.
تصاویر15 و 16
ظاهرا ورودی ها ی بخش جنوبی و شرقی بعد ها اضافه شده اند،چون در نقشه های قدیمی ،خبری از آنها نیست و در ضمن ،پوشش ورودی شرقی از آجر قرمز(تصویر17) و پوشش صفحه های جنوبی از گرانیت مشکی(تصویر18) می باشد که با باقی بخشهای پارک همگون نیست.(بخش جنوبی پارک دستخوش بیشترین تغییر و تحولات شده است که هیچکدام به بهتر شدن ظاهر پارک کمکی نکرده اند،از جمله ساختمان شورای حل اختلاف، کتابخانه، دفتر انتظامی پارک ،انبار و …به نظر می رسد عمده دلیل این تحولات این باشد که خیابان جنوبی ،خیابان پر ترددی نیست و کمتر از آنجا عبور می شود.
“تصویر17 ”
“تصویر18 ”
و اما یک بخش مهم پارک،لبه ی اتصال پارک و محوطه ی تئاتر شهر می باشد.همانگونه که گفته شد،ابتدا پارک طراحی می شود و پس از آن ،ساختمان تئاتر شهر بنا می گردد.بنا بر این پلانها از هم جدا بوده و این تفاوت کاملاً مشهود است.پلان پارک از یک الگوی راستگوشه تبعیت می کند،راهها مستقیم،زوایا قایم یا راستگوشه،آبنماهای 4 گوشه ،نیمکتها مربع-مستطیل .اما برعکس بنای تئاتر شهر فرم دایره ای شکل دارد.این فرم دایره ای در تمام محوطه اطراف سالن دیده می شود:کفسازیها با فرم منحنی چیده شده اند، نیمکتها بتنی و دایره ای شکلن(تصویر19)د،حتی آبنمای این بخش هم گرد است.
“تصویر19 ”
با توجه به اینکه طراح هر دو یک گروه می باشند،این تقابل عجیب به نظر می رسد.با این توصیفات،این مرز،به نظر نگارنده،به زیبایی حل شده است. در این مکان سه سکوی سیمانی-سنگی باز هم با فرم دایره ای شکل،در دو انحنا رو به فضای باز رو بروی تئاتر شهر شکل گرفته اند.هم مکانی برای نشستن فراهم آمده و هم دیواره ای به نرمی پارک و تئاتر را از هم جدا کرده است.در میان این قوسها که از داخل پارک به صورت دیواره شیبدار دیده می شود،هر از گاهی روزنی باز شده و این دو را به هم مر بوط می ساز د. (تصویر20) که از هر دو سو،به دلیل وجود همان صفحاتی که در گذشته به آن اشاره شد،قابل شناسایی هستند.در ضمن این این مرز خود فضایی کمی مرموز و جذاب ایجاد کرده است.
“تصویر20 ”
به گفته مسوولان پارک،تقریبا تمام کفسازی پارک تعویض شده و از کفسازی قبلی تصویری موجود نمی باشد.در حال حاضر چند نوع کفسازی با قدمت های متفاوت به چشم می خورد ازجمله سنگ ،موزاییک ساده،موزاییک لعابدار و کفپوش محل بازی کودکان.(تصاویر21-24)
“تصویر21 ”
“تصویر22 ”
“تصویر23 ”
“تصویر24 ”
بنابراین به نظر می رسد طراح پارک، از شیوه ای التقاطی برای طراحی استفاده کرده است.کانسپت باغ ایرانی یک بخش و المانها و عناصر مدرن بخشی دیگر را تشکیل می دهد.با توجه به همه ی این نکات،سبک پارک دانشجو،پست مدرن است،یک طرح جدید،با گوشه چشمی به طرحها و نقشهای قدیمی و خاطره انگیز.
بررسی مشکلات پارک:
همانگونه که گفته شد،پارک دانشجو ، طراحی خوبی دارد.در مکان مناسبی ساخته شده است ،پتانسیل جذب مردم را دارد،اما تماشاچیان تئاتر ، چه قبل و جه پس از اتمام نمایش،تمایلی به حضور در پارک ندارند و ترجیح می دهند که به جای قدم زدن در پارک ،به سرعت آن مکان را ترک کنند.کمتر دانشجویی درآن حوالی یافت می شود که مشتاق مطالعه در این پارک باشد. اکثر کاربران پارک یا آقایان بازنشسته هستند(تصویر 25) ،یا فروشندگان و خریداران مواد مخدر،و یا شهروندان مساله دار کمر زن یا دختری در پارک مشاهده می شوداگر هم باشند حتماً مردی همراهیشان می کند.
“تصویر25 ”
یکی از مسوولان پارک،در پاسخ به این سوال که “چرا چنین بوستانی در چنین مکان جغرافیایی،دارای این مشکل است؟”گفت:”دقیقاًبه دلیل موقعیت شهری است که این معضلات وجود دارد.متاسفانه،دانشجویان و جوانان که بخش اعظم جمعیت این ناحیه واستفاده کنندگان تئاتر شهر را تشکیل می دهند، یکی از اهداف فروشندگان مواد هستند و مکانی که نزدیک چندین دانشگاه باشد(تهران،امیر کبیر،هنر،هنر و معماری،علوم آزاد،و….) جای مناسبی برای استقرار این دسته می باشد”.
در عین حال ،وجود راههای به اصطلاح دررو در پارک و اینکه حصاری دور آن موجود نیست و همچنین بدنه های ناظر و نگهبان اندکند،فرار را آسانتر می کند در عین اینکه همواره در دسترسند.البته مسوولان پارک ادعا می کنند که با همکاری پلیس این قبیل داد و ستد ها ،به شدت کاهش یافته است.اما هنوز هم چنین چهره هایی(تصویر26) در پارک کم دیده نمی شوند.
“تصویر26 “
مآخذ:
1.نشریه اینترنتی معماری منظر،آرشیو1385-1386
2.سایت اینترنتی شهرداری تهران
3. سایت اینترنتی کتاب اول
تحلیل پارک دانشجو - قسمت دوم (307.5 KB)
تعداد دانلود: 29
زمان آخرین دانلود: جمعه, 16 فوریه 2018
------------------------------------------------------------------------------------------