بام های سبز، از بام های چمنی خانه های وایکینگ ها (Viking) در اسکاندیناوی (Scandinavia) تا باغ های باستانی معلق بابل ریشه تاریخی هزارساله دارند. استفاده از گیاهان بر روی دیوار و سقف ساختمان ها، بخصوص سقف ها در معماری ساختمان های قدیمی در کشورهایی چون ایسلند، اسکاندیناوی، سوئیس، آلمان و تانزانیا یک کار معمول بوده است. بر اساس تاریخ، مردم این کشورها از گیاهان به شکل مو یا درخت تاک بر روی دیوارها، سایه درختان کنار ساختمان و چمن روی بام استفاده می کردند، که سابقا به عنوان بام سبز شناخته و برای محافظت برابر باد و عایق حرارتی در زمستان، سایه و سرمایش در تابستان گرم و برای افزایش ارزش زیبایی ساختمان استفاده می شده است. امروزه با پیشرفت صنعت بام سبز، در بیشتر مناطق دنیا شایع شده است. در اروپا، بخصوص آلمان، در 30 سال گذشته یک سری تحقیقات آکادمیک گسترده بر روی بام های سبز انجام شده است.
بام سبز سقفی است، مسطح یا شیبدار، که قسمت هایی از آن یا کاملا پوشیده شده از گیاه است و بر روی یک پوسته ضدآب قرار می گیرد. بام های سبز می تواند گسترده و پهن تا ضخامت 200 میلی متر ویا با گیاهان کامل تری به اندازه درخت باشد. دیوار سبز یک جزء ساختمانی عمودی داخلی یا خارجی است که با یک لایه گیاهی پوشیده شده است.
بام های سبز یک جزء پذیرفته شده در ساختمان های مدرن در اروپا هستند جایی که بعضی شهر ها یا حتی دولت استفاده از آنها را واجب کرده است. در شهر لینز اتریش، بام سبز برای ساختمان های مسکونی و تجاری با سطح بام بزرگ تر از 100 متر مربع اجباری شده است. بام های سبز ساختمان های آلمان توسط پیمان حفاظت محیط فدرال، قوانین ساختمانی و قانون حفاظت از محیط ایالتی تشویق و تقویت می شوند. نمونه های استرالیایی کمتر معمول هستند ولی در سال 2007 سازمانی برای ترویج بام های سبز شکل گرفت و این پیشنهاد برای روبرو شدن با تغییرات اقلیمی برنامه ریزی شد.
خانه های محافظ زمین دارای بام سبز هستند و هر کسی که تجربه گیاهان بالارونده از داربست را داشته در واقع تجربه ای از ساخت دیوار سبز را دارد. افزایش علاقه به بام ها و دیوار های سبز توسط افزایش دسترسی به تکنولوژی هایی که ساخت آنها را ساده تر و ارزان تر می کند به وجود می آید. دیوار ها و بام های سبز بیشتر در مناطق متراکم شهری برای جبران کمبود منظر سبز موجود، موثر هستند و تکنیک های دیوار سبز به عنوان عامل افزایش زیبایی در خانه ها و حومه ها و برای بهتر کردن اقلیم عمومی و خطر یورش آب می توانند کاربرد داشته باشند.

فواید بام سبز و دیوار های سبز

• عایق حرارتی
o جرم حرارتی
o کاهش نیاز به سرمایش در تابستان
o صرفه جویی در مصرف انرژی در زمستان
• عایق صوتی
• پایداری (اثرات محیطی)
o کاهش ازدیاد آب در زهکشی
o جذب آلودگی گازی
o کاهش حرارت شهری
• افزایش تنوع زیستی

 

 موارد احتیاط
در هنگام نصب بام سبز و دیوار سبز توجه به موارد زیر لازم است:

• حوزه اقلیمی
• خرده اقلیم با و جهت یابی
• سکنای محلی و انواع آن
• بحث طراحی
• سازه
• جزئیات یا پوسته
• حصیر
• زهکشی
• داربست
• انتخاب گیاه
یکپارچگی با عملکرد عمومی ساختمان

انواع دیوار سبز
دیوار های سبز به دو گروه داخلی و خارجی تقسیم می شوند. در اینجا به دیوار های خارجی می پردازیم و بررسی دیوار های سبز داخلی را به دلیل تفاوت در آثار و نیاز ها به فرصتی دیگر موکول می کنیم.
1. بدون نیاز به خاک – گیاهان چسبنده
2. با خاک – رشد بالا رونده از دیوار
3. با شبکه – گلدان با شبکه داربست و مستقل از دیوار سازه ای

4. مدولار:
یک محفظه که با گیاهان متوسط پر شده و به دیوار متصل می شود.

5. نمد صنعتی:
ریشه گیاه در بین الیاف قرار می گیرد و آب و غذا از میان لایه های بافته شده به آنها می رسد. این سیستم آب رابه طورمساوی توزیع می کند و تبخیرازسطح دیوار راکاهش می دهد. برای آب و هوای خشک و خشن مناسب است.

6. نمای سبز:
سازه ای است که به قسمتی از ساختمان که اجازه رشد گیاه از روی زمین از داخل گلدان تا بالا را می دهد متصل می شود. و یا به شکل دیوار پرده ای در فضای باز به عنوان منظر باغ و یا برای تعیین مسیر های گردشی و یا اتصالی بکار می روند.

7. فعال یا غیر فعال:

دیوار سبز می تواند به سیستم تهویه متصل شود که دیوار سبز فعال یا دیوار زنده (Biowall)، خوانده می شود. سیستم غیر فعال سیستمی متکی بر خود است و فضای اطراف را تازه می کند.

منابع:
Brad Bass, Adaptation & Impacts Research Division, Environment Canada at the University of Toronto, Centre for Environment March 31 2007
Paul Downton, Green Roofs and Walls, material use 176
Dunnett N and Kingsbury N (2004), Planting Green Roofs and Living Walls, Timber Press, US.
Earth Pledge (2005), Green Roofs: Ecological Design and Construction, Schiffer Publishing, US.
Green Roofs Australia www.greenroofs.org.au
Snodgrass E and Snodgrass L (2006), Green Roof Plants, Timber Press, US.
Frith, M., & Farell, J., (2003). Green Roofs and the Urban Renaissance in Britain. Proceedings from Greening Rooftops for Sustainable Communities, First North American Green Roof Infrastructure Conference, Chicago, May 2003.
Moran, A., Hunt, B., Jennings, G., (2003). A North Carolina Field Study to Evaluate Green Roof Runoff Quantity, Runoff Quality and Plant Growth. ASAE (American Society of Agricultural Engineers). No. 032303. St. Joseph, Michigan.
Nowak, D.J., & Crane, D.E., (1998). The Urban Forest Effects (UFORE) Model: Quantifying Urban Forest Structure and Functions. Integrated Tools Proceedings. Boise, Idaho, USA, August 16-20th.
Kenney, W.A., (2001).The Environmental role of Toronto’s urban forest. University of Toronto, Department of Forestry, Toronto, Ontario.
Bass, B., Liu, K.., Saiz-Alcazar, S., and Richie, J (2005) Green Roofs for Staying Warm in Winter. Poster Displayed at Design for the Cold Exhibit, Design Exchange, Toronto Nov 2005 and 4th Greening Rooftops for Sustainable Communities, May 9-11 2006, Boston MA.
http://en.wikipedia.org/wiki/Urban heat island
http://en.wikipedia.org/wiki/Stormwate
www.greenwallaustralia.com.au
www.g-sky.com
http://www.g-sky.com/Benefits_EnergySavings_Detailed.aspx
www.elmich.com