موقعیت جغرافیایی و طبیعی :
شهر نراق که در 15 کیلومتری مسیر دلیجان به کاشان واقع شده است دارای طول جغرافیایی 50 درجه و 40 ثانیه و عرض 33 درجه و 59 ثانیه و ارتفاع یک هزار و ششصد و پنجاه متری از سطح دریا می باشد. شهر به علت محاصره از سه طرف توسط کوه ها دارای آب و هوای کوهستانی است.
محاصره ی کوههای بلند و ارتفاع زیاد از سطح دریا آب و هوای معتدل کوهستانی مطلوبی را در نراق ایجاد کرده است. چشمه ها و قنات های موجود در دامنه کوه های مذبور طراوت خاصی را به شهر بخشیده است به طوری که در فصل تابستان مسافران زیادی را از شهر های همجوار به این سمت می کشاند تا از باغات و مناطق خوش آب و هوای نراق استفاده کنند.
مهمترین مزیت این مناطق این است که محیط طبیعی آن به صورت دست نخورده باقی مانده است. بارندگی در اوایل بهار در حومه ی شهر و باغ های اطراف زیبایی خاصی را به محیط می بخشد. رویش گل های وحشی ( شقایق ) از این جمله می باشد. به خاطر تنوع آب و هوایی، تنوع خاصی در پوشش گیاهی به خصوص از نوع وحشی دارویی آن نیز وجود دارد. گل بابونه، گل ختمی، گل گاوزبان، بنفشه، آویشن، شاه تره، زرین گیاه، پودنا،کتیرا، باریج،کرفس کوهی، بادیان، بومادران و غیره را می توان نام برد. این بطوطه در کتاب سفرنامه ی خود آورده است که “نراق قصبه ای است با هزار باب خانه که با داشتن آبی کم دارای باغات فراوانی می باشد.”
منظر درونی شهر نراق، همانند شهر های مسطح، در تمام چشم اندازها گسترده و افقی نیست. در بدو ورود به شهر، با منظری محصور در طبیعت روبرو می شویم که به ناظر این فرصت را می دهد که متناسب با سرعت حرکت خود، شهر را در دسته ای از آشکارسازی ها ( دید های پی در پی یا Serial vision )، همراه با درک گذشت زمان، بیابد.
تصویر 1 : نراق در میان بازوان ال
منظر طبیعی و حس هویت انسانی :
چشم انداز طبیعی نراق، مثال بارزی از نوسان خطی بین دو هویت «اینجا» و «آنجا» است که در مقیاس متفاوت پس زمینه کوه عظیم «ال» و طبیعت خرد دم دست نمایش داده می شود. حقیقتی به نام این جا بودن ( Hereness )، نوعی حس هویت در انسان به وجود می آورد. پس زمینه، چه از نظر عظیم بودن ابعاد و چه از نظر ریشه دار بودن خاطره ذهنی، پیش زمینه را از خود جدا می کند و عقب رفتگی ساده صحنه را برجسته تر می کند. این حس در تمام کوچه پس کوچه های شهر با ناظر حرکت می کند. اسرار آمیز بودن رویدادها که نوعی فرآیند متوالی خلق و اضمحلال اطلاعات را در ذهن باعث می شود، کیفیتی است که در مداخلات امروزین ما در شهرها از دست می رود.
ما برای تشخیص الگوی مکان یک گذر در چنین شهرهایی، نیازمند درک تمام علائم آن نیستیم. المان های شاخص در پیش زمینه و پس زمینه گوشه ها و لبه های تصویری را پدید می آورند که بیشترین اطلاعات کلی را در کمترین زمان می سازند. بدیع بودن صحنه های طبیعی به دلیل همین فرآیند خلق و اضمحلال گمانه های ذهنی مخاطب شهر است.
تصویر 2 : خاطرات به جا مانده از رخت بربستگان نراق
نمایش تنوع مقیاس ها در منظر طبیعی نراق :
از خصوصیات بارز دیگر منظر طبیعی شهر نراق این است که در هر مقیاسی حاوی اطلاعاتی برای ذهن مخاطب است که به تناسب فاصله و زاویه و سرعت مشاهده، قابل درک می باشد و آنچه در بازنده سازی این مناظر شهری باید مورد توجه قرار گیرد، حفظ همین تنوع مقیاس ها و نوعی سلسله مراتب چشم اندازهای لایه ای شهر است.
در این زمینه در گوشه هایی از شهر اتفاقات خوبی افتاده است. برای نمونه به منظور ایجاد کیفیت «دیوار بودن»، دیوار ها و پرچین های شهر، به جاگذاری بدون نظم و سرگردان خرده عناصر آشنا در جسم سرد دیوار، گویای این است که این دیوار هم زنده است. «من همان روایتی را می کنم که تو در مقیاس عظیم پشت سر من می بینی.»
این اقدام نوعی حس بی واسطگی و تماس مستقیم را میان انسان و محیط به وجود می آورد که می تواند شهر را از حالت فعلی آن به عنوان موزه ای از نمایشگاه های مجزا خارج کند.
آب
در شهر هایی چون نراق آب به وفور یافت نمی شود. قنات ها آب شهر را تامین می کرده اند. پس در مناطقی از شهر که عمق قنات های شهری زیاد بوده حیاط ها به گودال باغچه تبدیل شده اند و آنجا که عمق آب کمتر بوده، آب در سطح جریان می یابد و به عنوان یک مرز گذار بین خود و خاک، بزرگترین تباین های روانی را در ذهن مخاطب شهر ارائه می کند و همه چیز را از نظم شبکه معابر تا توالی حیاط خانه ها، آب انبار های شهری و خانگی را در مسیر نیاز انسان به آب شکل می دهد.
باغ و کوچه باغ
تصویر 3 : کوچه باغ هایی آزین شده با میوه های رنگین
… و سرانجام در آن سوی شهر، باغ درختان نازک میوه، در کرت های دو سوی جویبارها، بر فراز سنگچین های استوار بر دامنه شیب، و کمی دورتر درختان تناور گردو و بادام، محصور در کوه های نه چندان دوردست و دشت های بی افق رنگ باخته در هرم آفتاب، حس وجود رویدادهای متوالی شهر را آهسته آهسته به نوعی حس گشادگی و بی خیالی و نامتناهی بودن بدل می کند.
منظر طبیعی شهر نراق، چه منظر «موجود» و چه «متبلور در ذهن» ( بر اساس تقسیم بندی گوردون کالن از منظر شهری )، می تواند واجد کیفیت های زیر باشد :
– تنوع در مقیاس های منظر و سلسله مراتب لایه ای چشم اندازها
– وجود تقسیم بندی چشم اندازها و ارائه اطلاعات در هر سطحی از چشم انداز به ناظر
– یافت حس رویدادهای متوالی و حس اسرار آمیزی هر صحنه
– احساس تضاد توالی سکانس ها در متن شهر و آشکاری و گشادگی ناگهانی در کوچه باغ ها
– حس بازیابی خاطرات و فرآیند خلق و اضمحلال الگوها و اطلاعات
تصویر 4 : باغات میوه با پس زمینه ی ال
منظر طبیعی نراق (586.1 KB)
تعداد دانلود: 1
زمان آخرین دانلود: سه‌شنبه, 1 آوریل 2014
------------------------------------------------------------------------------------------