پژوهشي كه با عنوان “منظربومي” ارائه گرديد، در قالبي كيفي و به منظور تعمق در ماهيت مسأله اي خاص (شناخت انگاره ها) و ارتقاء مفاهيم نظري آن بوده و داراي درون مايه اي از نوع ماهيت شناسي است. اين پژوهش با آگاهي از وجود يك جدايي ميان نگرش هاي محيطي و فرآيندهاي پويا در منظر شكل گرفته و به دنبال برقراري پيوندي ميان “محيط” با فرآندهاي پويا و تغييرات مداوم آن مي‌باشد. بنابراين يكي از انگيزه هاي نگارش اين پژوهش، دستيابي به پاسخ مناسب به اين پرسش بنيادي است كه چگونه مي‌توان پويايي فرآيندها و انگاره هاي تشكيل دهندة يك منظر بومي را شناخت؟
چنين به نظر مي‌رسد كه “منظربومي” به‌دنبال ايجاد پيوندي ميان محيط طبيعي با انسان هاست كه تكامل و رشد ذهني بشر، جداي از رشد و بالندگي آن نمي‌باشد. منظر بومي كه برخاسته از بستر محيط طبيعي است، مي‌كوشد تا با شناساندن و معرفي روند تكاملي فرآيندهاي پوياي طبيعي خود، انگاره هاي حاصل از آنها را بنماياند. بنابراين، اين پژوهش به دنبال راهبردهايي براي ايجاد روشي با معيارهاي آگاهانه است تا از برقراري پيوند با فرآيندهاي پوياي طبيعي از يكسو، و قوة فهم و درك انسان از سوي ديگر، منظري را با مفهوم “بومي” بودن بيافريند. در اين راستا، با بوم سازگان هاي زندة طبيعي در سطوح مختلف، ارتباط بسيار نزديكي برقرار مي‌كند.
در اين پژوهش، دامنة بررسي نظريات و گرايش هاي فكري مطرح شده، به‌صورت كامل توصيف و بيان نمي‌شوند. بلكه تنها در حيطة دانش موضوع و آن هم در جهت استخراج معيارها و راهبردهاي شناخت انگاره ها، به‌كار مي‌روند. همچنين ممكن است در بررسي و تحليل بسياري از مناظر بومي، شاخصه ها و معيارهاي مختلفي وجود داشته باشند. ولي آنچه در اين پژوهش بدان اهميت داده شده است، مشخصه هاي بارز و ويژه‌اي است كه آن منظر را از ساير مناظر مشابه و هم ارز خود متمايز ساخته است.
توصيف ظواهر بي‌ربط و عاميانه دربارة فرآيندهاي در جريان و نشانه هاي مناظر بومي و عدم پيگيري پژوهش هاي علمي در باب اين موضوعات، به فضايي پرابهام همراه با نظريات ابتدايي انجاميده است. تفاوت اين پژوهش با موارد هم نوع خود، در نحوة نگرش نسبت به اين موضوع و ارجاع پرسش گري راجع به انگاره به ريشه هاي وجودي آن بوده است تا بتوان از اين طريق انگاره ها را به صورت بديع در هر موقعيت شناخت. به طوري‌كه هيچ ابهامي در شناخت و بررسي انگاره هاي بومي در منظر باقي نماند.
اشاره و پرسش گري دربارة نشانه ها و آموزه هاي موجود در طبيعت از حدود دو هزار سال پيش، در آثار تاريخي به جا مانده، ديده مي‌شود و تا امروز بيش از ده ها كتاب و رساله در موضوعات گونه شناسي و تدوين و بررسي اين نشانه ها، نگاشته شده كه همگي بر نقش و تأثير آنها، تأكيد داشته‌اند و هم اكنون نيز اين موضوع در بسياري از دانشگاه هاي جهان به بحث گذاشته شده است.
آنچه در بررسي هاي انجام شده در زمينة پيشينة موضوعيت پژوهش، مهم جلوه مي‌نمايد، بيان اين واقعيت است كه برخي اوقات نتايج پژوهش هاي انجام شده به روشي ساختارمند و واقعي منتهي نمي شده و يا تنها به ذكر موازين سطحي نشانه ها (انگاره ها) در شكل و عملكرد آنها بسنده كرده و نتايج را صرفاً در قالب مجموعه اي متنوع از حالات مختلف فرم و فضا ارائه نموده‌اند.
در برخي از پژوهش هاي اخير، گام هاي جديدي در جهت ارائه رويكردي تازه برداشته شده است. هر چند در اين پژوهش ها به برخي از جنبه هاي پنهان اين نشانه ها توجه نموده‌اند، ولي نتايج آنها صرفاً توصيفي بوده و شيوه اي مدون و اصولي در جهت شناخت آنها بيان نشده است.
بنابراين آنچه از پژوهش هاي انجام شده در اين زمينه حاصل مي شد، بعضاً داراي ساختار يا چهارچوبي قوي و اصولي در بررسي و دستيابي به اين نشانه ها (انگاره ها) وجود نداشته و بيشتر حاصل تجربيات و مشاهدات پژوهشگران در طول دوران كار حرفه‌اي آنها بوده است و اين نشانه ها را به‌عنوان مفهومي پذيرفته شده در نظر گرفته اند و تنها به شناخت آنها در قالب مواردي خاص بسنده نموده و بعضاً نتايج حاصل را به ساير موارد مشابه تعميم داده اند.
قصد بر آن بوده است تا با اتكاء بر مبنايي قابل ارجاع (كتاب ارزندة “منظر؛ الگو، ادراك و فرآيند خانم سايمون بل) همراه با سامان دادن و بسط ادبيات مربوط به انگاره ها (“انگاره” مفهومي جامع تر از “نشانه” (Sign) و “الگو” (Pattern) دارد) در حرفة معماري منظر، موضوعيت پژوهش را به‌صورت كاملاً ريشه اي و اصولي دنبال نموده تا از اين طريق بر بسياري از ابهامات موجود، فائق آييم.
منظر بومی (52.1 KB)
تعداد دانلود: 14
زمان آخرین دانلود: شنبه, 17 فوریه 2018
------------------------------------------------------------------------------------------