روستای پالنگان با قدمت تاریخی کهن و سابقه سکونت طولانی در آن ، به عنوان یکی از نمودهای اجتماعی مردمی دارای اهمیت اساسی در ادراک نحوه شکل گیری فضاهای زیستی در مناطق کوهستانی ، احساس تعلق به محیط و دریافت کیفیت‌های محیطی در این مناطق است.
روستای پله ای پالنگان/عکس از فرنوش مخلص-1391
مفهوم فضاهای باز جمعی، مناظر همسایگی و رفتارهای اجتماعی مردم دارای مفاهیم زیبایی شناسی با ارزشی است. برای بیشتر مردم هنوز هم با گذشت زمان و مهیا شدن امکاناتی برای سهولت زندگی،ایجاد فضاهای زیستی در بالای کوه به ساخت بر روی زمین‌های مسطح ارجحیت دارد. هر کدام از این ساختمان‌ها ،سیستمی از الگوهای واحد است که تحت تأثیر رویدادها، فرهنگ‌ها و فعالیت‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. بنابراین طراحی این فضاهای زیستی، زمینه با ارزشی از تجربه زیبایی در زندگی مردم فراهم می‌کند و امکان برخوردها و تجارب روحی، فرهنگی و اجتماعی را میسر می‌سازد.
بررسی هویت و فرهنگ روستای پالنگان، در واقع نشان می‌دهد که زیبایی محیطی و شرایط طبیعی و ساختار زمین‌های آن، تنها ادراک عناصر سازنده آن در زندگی امروزی این روستا نیست، بلکه درک این موضوع که چگونه الگوهای منظرین آن را در طول تاریخ تا به امروز به عنوان یک کل دارای وحدت ببینیم ودر طراحی چگونه سلسله مراتب ، رنگ ، بافت ، نیروهای بصری ، حس مکان ، … را در یک فضای باز روستایی به صورت سازگار به کار برده شود و کیفییات فضایی را با همبستگی روح مکان همراه با تنوع قابل درک ناظر آن به وجود آورد.
شکل‌گیری پالنگان در حاشیه رودخانه و به تبعیت از ساختار طبیعی زمین/ عکس از زهرا نیری-1391
در روستای پالنگان با سلسله‌ای از الگوهای مشترک، بناهای مسکونی و دارای خصلت طبیعت، به سادگی خود را سامان داده‌اند و گروه‌های انسانی نیز به تبعیت از این زبان الگوی مشترک فضاهایی را به وجود آورده اند که گویی همه یک ذهن دارند.
به طور کل در چارچوب زبان و هویت مشترک، فعالیتها و رفتارهای اجتماعی منفرد به اتفاق هم و بی آنکه کنترلی در کار باشد،روستایی را به وجود آورده است که زنده و منسجم است و این همان کیفیت و ساختار فرهنکی پالنگان است که در طول زمان و گویی از هیچ بر آمده است.