مروری بر نقش پررنگ آب در شکل گیری منظر فرهنگی در غرب ایران
بررسی شکل گیری منظر فرهنگی تخت سلیمان در استان آذربایجان غربی ، طاق بستان و بیستون در استان کرمانشاه:
منظر: بخشی از محیط است که ما در آن ساکن بوده و به واسطه ادراکاتمان آنرا درک می کنیم و گریزی از آن نیست. (بل ،سایمون منظر،الگو ادراک فرایند ص 91 )
فرهنگ، واژه ای است درباره شیوه زندگی مردم؛ به معنی روشی که مردم، کارها را انجام می دهند.گروههای متفاوت مردم، ممکن است که فرهنگ های متفاوتی را دارا باشند. (ویکی پدیا ، دانشنامه آزاد)
کمیته میراث جهانی یونسکو، منظر فرهنگی را به عنوان تمایز جغرافیایی سرزمین ها یا ویژگی منحصر به فرد آن چنین تعریف کرده است: نمایشی مرکب از آثار طبیعی و انسانی. ( UNESCO, 2005)
آب به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در شکل گیری تمدن های اولیه نقش بسیار مهمی در نحوه شکل گیری معماری و منظر آن روزگاران دارد .
اینکه به دنبال زندگی یکجا نشینی نخستین تمدن ها در کنار آب ها شکل گرفتند و انسان فهمید که آب پایه زندگی او را تشکیل می دهد، آب را به عنصری مهم وحیاتی در زندگی ، معماری و فرهنگ تبدیل کرد.
از طرفی در زندگی اجداد گذشته ما در آیین زرتشتی آب به عنصری با محوریت تقدس و دینی تبدیل شد و به همین دلیل در آیین زرتشتی الهه آب و معابد آناهیتا (خدای آب) را از دوران ساسانی و اشکانی داریم که نشان دهنده تقدس آب برای آنها بوده است.
به همین دلیل بناهای زیادی در آن دوره برای تقدس و پرستش آب در آن روزگاران ساخته می شدند. آتشکده فیروز آباد فارس، طاق بستان کرمانشاه ، معبد آناهیتای بیشابور و تخت سلیمان و …
به همین دلیل آب در معماری و منظر آن دوران نقش مهمی داشته است.و هر جا که آب و چشمه ای بوده است برای احترام به آن معماری و منظر شکل می گرفت و به این ترتیب مناظر فرهنگی ، تاریخی و مقدس بوجود می آمدند.
در این سفر تخت سلیمان در تکاب استان آذربایجان غربی ، طاق بستان و بیستون در استان کرمانشاه از مناظر فرهنگی و تاریخی بودند که هر کدام در کنار آب و چشمه ای بوجود آمده بودند.
تخت سلیمان، استان آذربایجان غربی:
از دلایل شکل گیری منظر تخت سلیمان، بی شک وجود چشمه ی جوشان و صفه ی ساخته شده از رسوبات آن که دید و تسلط مناسبی را به مناظر زیبا و دلکش اطراف ایجاد می کند، می باشد.
طاق بستان، استان کرمانشاه:
بیستون، استان کرمانشاه:
